امروزه مشکل بی خوابی به یک معضل شایع در بین همگان تبدیل شده است. برای همه ما پیش آمده که ماهی یک یا دو شب خوب نخوابیده باشیم. بی خوابی پیامدهای عمیق و گسترده ای در سلامت جسمی، روحی و کیفیت کلی زندگی دارد. معمولا بی خوابی عواقبی از قبیل خستگی، سردرد، سرگیجه، درد گردن، اختلال در تمرکز و توجه، حالت تهوع و استفراغ را به همراه دارد.

تاثیر بی خوابی بر سایر بیماریها

بی خوابی بر تشدید سایر بیماریها اثر قابل توجهی می گذارد. مرگ در اثر حمله قلبی در بیمارانی که مبتلا به بی خوابی هستند 45 برابر بیشتر از کسانی است که خواب کافی و راحتی دارند. زیاده روی در مصرف الکل و مواد مخدر در کسانیکه خواب خوبی ندارند بیشتر از سایر افراد است و همچنین ناهنجاری رفتاری در افراد مبتلا به بی خوابی بیشتر است.

خواب ناکافی باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود. مطالعات نشان می دهد افرادی که کم می خوابند 4 برابر بیشتر از افرادی که خواب کافی دارند سرما می خورند و مقاومت بدن این افراد در برابر عوامل عفونی کمتر از سایر افراد است. همچنین خطر ابتلا به چاقی و اضافه وزن در افراد مبتلا به بی خوابی بیشتر است.

همچنین مطالعه کنید: عوامل ایجاد کننده چاقی

اثر بی خوابی بر سوخت و ساز بدن

همانطور که در بالا نیز اشاره شد بی خوابی با چاقی و خطر اضافه وزن ارتباط مستقیمی دارد. مطالعات مختلف نشان می دهد افراد مبتلا به بی خوابی تمایل بیشتری برای دریافت کالری بیش از نیاز روزانه شان دارند، آنها معمولا 300 تا 500 کیلوکالری بیشتراز نیازشان غذا دریافت می کنند. همچنین بی خوابی تعادل هورمونهایی که مسئول تنظیم گرسنگی و سیری در بدن ما هستند را دچار اختلال می کند. در افراد مبتلا به بی خوابی حساسیت سلولها نسبت به هورمون انسولین کاهش می یابد و همین موضوع باعث انباشته شدن چربی در نواحی مختلف بدنشان می شود.

چه کسانی در معرض بی خوابی هستند؟

معمولا بی خوابی در زنان بیشتر از مردان است. افراد بالای 60 سال، شب کارها، بیماران مبتلا به سرطان، افرادی که مشکلات اقتصادی دارند، بیماران مبتلا به ناراحتی های روحی و روانی در معرض بی خوابی هستند.

انواع بی خوابی

معمولا بی خوابی به 2 گروه مزمن و حاد تقسیم بندی می شود. اگر علائم بی خوابی بیش از 6 ماه طول بکشد و فرد را رنج دهد از آن به بی خوابی مزمن یاد می کنند. اما اگر شما گهگاه به دلیل افکار روزمره و گرفتاری و مشکلات کاری نتوانستید خوب بخوابید این نوع بی خوابی، بی خوابی حاد نامیده می شود. گاهی به دلیل برخی شرایط بی خوابی حاد می تواند به بی خوابی مزمن تبدیل شود.

عوامل تشدید کننده بی خوابی

از عوامل تشدید کننده بی خوابی می توان به مشکلات روحی و روانی، مصرف برخی از داروها، مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین قرار گرفتن در معرض نیکوتین، امواج دستگاه های الکترونیکی و ... اشاره کرد.

درمان بی خوابی

استفاده از داروهای خواب آور برای مدت کوتاهی در زمان استرس و یا تا زمانیکه مشکلات کاری حل شوند تا حدودی می تواند موثر باشند. ولی مصرف طولانی مدت این داروها با وابستگی و عوارض جانبی آنها همراه است. اما تغییر شیوه زندگی که شامل ورزش منظم روزانه، پرهیز از سیگار، پرهیز از مصرف نوشیدنی های الکلی، مصرف متعادل نوشیدنی های حاوی کافئین، رژیم غذاییسالم و متعادل (مطالعات نشان داده است که رژیم های غذایی با کربوهیدرات بالا و چربی زیاد در تشدید بی خوابی افراد تاثیر قابل ملاحظه ای دارد) و استفاده از روشهای مدیتیشن برای کاهش اضطراب و رهایی از افکار مزاحم و استرس زا در بهبود بی خوابی و خواب خوب تاثیر بسزایی دارد.

همچنین مطالعه کنید: نقش تغذیه در کنترل استرس

در مطلب بعدی به عوامل غذایی که با بی خوابی مبارزه می کنند و نقش تغذیه و رژیم غذایی صحیح برای مقابله با بی خوابی می پردازیم.

منبع: http://www.livestrong.com/article/1011670-insomnia